Op bezoek bij de Nomaden

We zijn alweer aardig wat kilometers verder van huis tijdens het schrijven van deze blog...

Ons vorige verhaal is geëindigd in Irkutsk maar we zijn nu alweer een groot avontuur en 2 landen verder.

Na de overnachting bij onze homestay in Irkutsk zijn we aan de wandel gegaan in deze stad. Van te voren hadden we ons totaal niet ingelezen over deze plaats dus het was voor ons een grote verrassing van wat we tegen zouden komen. De bijnaam van Irkutsk is ook wel 'Parijs van het oosten'. In zekere zin klopt dit ook wel. Het is een gezellige stad met een gemoedelijke sfeer. De stad heeft vele gezichten. Her en der zie je de oude houten huizen staan die de oude sfeer van de stad goed weergeven. Direct naast zo'n huis staat vervolgens weer een nieuw pand in soms koloniale stijl of het wordt afgewisseld met een grijze oude sfeerloze Sovjet flat. De stad kwam op ons erg uitnodigend over waardoor we hier heerlijk hebben rondgedwaald.

In de avond stapten wij in de trein naar Suhkbataar. Een plaats in het noorden van Mongolië. In de trein hadden we een verrassend weerzien met de eerste toerist die we een week ervoor waren tegengekomen in de trein naar Irkutsk toe. Niklas uit Duitsland had in de ochtend zijn trein naar Mongolië gemist en was in onze coupe beland, het lot bepaalt ;-)
Per rijtuig heb je standaard in de trein 2 vrouwen die de boel schoon houden en waar je iets kan kopen. Normaal gesproken zijn deze aardig en behulpzaam maar deze 2 heksen waren verre van dat... Bij het grensstation vlak voor Mongolië was Edwin uit de trein gestapt om even buiten te kijken. Nog geen minuut later reed de trein weg van het perron. Ik in de trein en Edwin erbuiten (leuk detail; zonder paspoort, geld of telefoon)... Met handen en voeten probeerde ik aan de 'lieve' dames te vragen over hoe lang het zou duren voordat we weer terug bij het station zouden zijn (de stop duurde 2 uur) maar daar kreeg ik niet bepaald een geruststellend antwoord op (lees gesnauw). Gelukkig reden we met 10 minuten het station weer binnen (ze waren kennelijk alle rijtuigen aan het afkoppelen). Edwin kon toen ook weer instappen (niet door de hulp van de heksen maar een technisch mannetje) en het gelukkig getrouwde stel was weer herenigd...

De controle voor de grens met Mongolië was de strengste die we ooit hebben gehad. Alle tassen moesten open. Nadat deze gecheckt waren moesten we de coupé verlaten. Vervolgens werden alle panelen in de coupé met dopsleutel geopend om te checken of wij geen stiekeme smokkelwaar mee hadden genomen. De witte handschoen werd gelukkig nog net niet aangetrokken voor de controle... Uiteindelijk reden we na alle strenge formaliteiten verder naar Mongolië. In plaats van 11 rijtuigen was er nog maar 1 rijtuig en 1 locomotief. Dat was de gehele trein die verder reed...

De volgende avond kwamen wij aan in Suhkbaatar. Ver hoefden we niet te lopen voor het 'hotel' want deze lag op het station. We begrepen na deze overnachting al snel dat je het woord hotel niet letterlijk moet nemen in Mongolië. Hostel of krot is een betere benaming ;-) Bij aankomst was Bert, onze Nederlandse gids al aanwezig in het hotel. We werden verwelkomd met een kop bruine bonen soep en een boterham, een onverwachte maar prettige verrassing.

De volgende ochtend begonnen we met een gebakken eitje met kaas, bacon en tomaat bij chef Bert. De standaard voor de reis met eten was meteen vastgelegd... Na het ontbijt reden we naar de grens met Rusland. Officieel mogen hier geen buitenlanders komen, alleen Mongolen maar wij hadden de eer om hier naartoe te gaan. Na een kleine klim hadden we een mooi uitzicht over een kronkelende rivier in een dal die de grens tussen Mongolië en Rusland aangeeft. In de verte hoorden we straaljagers vliegen, kennelijk was Poetin bezig met oefeningen ;-)
Na deze mooi plek stapten we in de avond voor ons avontuur richting het binnenland. Via de moederboom (een heilige plaats) reden we verder naar Bulgan. Hier sliepen we in een hotel wat letterlijk liet zien wat vergane glorie betekent. De kamers hadden mooie dikke (versleten) tapijten en de badkamer gaf je niet het gevoel dat je er schoner van werd als je er in liep. Het gebouw van het hotel had nog wel z'n ouderwetse charme, met de juiste aandacht zou dit weer een mooi hotel 'kunnen' worden...

De volgende ochtend vertrokken we voor een lange hobbelige rit richting Tsagaan Nuur (een groot meer). De eerste 60 kilometer hadden we een redelijk goede asfaltweg met hier en daar soms een kuil. Nadat we op avontuur gingen het binnenland in zonder asfalt of überhaupt een normale weg werd het bijzonder om geen kuil tegen te komen, of te ontwijken. De weg begon met een 'hoofdweg' met aangestampte stenen. Al snel bleek dat deze weg verschrikkelijk reed vanwege de grote en diepe onontwijkbare kuilen waardoor we al snel gebruik gingen maken van de paden die naast de 'weg' lagen. In Mongolië is er niet 1 lopende weg in het binnenland maar je ziet er wel 5 in de verte door het landschap lopen. De één kronkelt naar links, de ander naar rechts, door het midden of toch ietsje verder naar rechts dan die andere weg. Kortom een grote puzzel waarbij je ook geluk moet hebben met gokken. Gelukkig keek Bert ook goed naar de zon zodat we redelijk konden inschatten of de weg naar het westen of zuiden ging. Soms gokten we goed maar een enkele keer ook niet. Dan werd het weer een stuk omrijden of de gok nemen om door de opervlakte terug te rijden naar de andere weg zonder vast te komen te zitten in de sneeuw... Dit lukte niet altijd ;-)
De route die dag was erg lang. In dit land hebben ze ook geen straatlantaarns dus je moet ervoor zorgen om voor het donker op de plaats van je bestemming aan te komen anders wordt het een echte uitdaging... Rond half 5 reden we bij een plaats waar we hadden kunnen stoppen. We spraken echter een (dronken) bewoner die enthousiast zei dat het maar 49 km verder was naar de volgende plaats (je rijdt gemiddeld 40 km per uur in het binnenland) dus dat zou gemakkelijk niets kunnen zouden je denken. Toen het op de route naar die plaats om half 7 donker begon te worden hadden we wel door dat het toch iets verder was dan die 49 km... Stoppen kon ook niet want er was niets, alleen een besneeuwde vlakte met hier en daar een ger met familie. Uiteindelijk rond 7 uur kwam er zowaar een asfalt!!weg in het zicht. Kennelijk waren we de plaats voorbij gereden zonder dat we het wisten want het was bekend dat er achter die plaats een goede weg zou liggen. Een mooi voorbeeld van het kiezen van de weg die net iets meer naar links liep dan we van te voren dachten... Uiteindelijk kwamen we rond half 8 in een klein dorpje waar een 'hotel' was. Dit was een kamer bij mensen thuis met een bed breed genoeg om met 6 personen op te kunnen slapen. Na deze lange dag vonden we elk 'bed' beter dan de land cruiser dus we waren al lang blij.

Wat we van te voren niet wisten was dat het 19 februari nieuwjaar was in Mongolië (Sagaan Sar). Hierdoor waren alle mensen in de traditionele kleding gekleed en stonden de tafels in de woonkamers vol met eten. In elk huis staat ook een taart op tafel gemaakt van grote koeken. Normaal gesproken met 7 koeken op elkaar gelegd (de ideale situatie). Indien het gezin rijk is kunnen het meer opgestapelde lagen zijn. Als het gezin een zwaar jaar met gebeurtenissen heeft gehad kunnen het minder lagen zijn. Het gezin waar wij sliepen hadden een 7 lagen taart. Die avond kwam er veel bezoek binnen en was het een komen en gaan van mensen. Wij werden ook kort uitgenodigd om erbij te komen zitten. Al direct hadden we door dat de mensen in dit land erg gastvrij zijn.

De volgende dag reden we verder voor de laatste 40 km naar Tsagaan Nuur. Onderweg naar dit mooie meer werden we verrast door een grote sneeuwstorm. Het was niet de sneeuw zelf die viel maar de sterke wind die de al gevallen sneeuw opnieuw door de lucht blies. Oorspronkelijk zouden wij bij het meer in een Ger slapen maar door het weer was dit een onmogelijke opgave, mede doordat we geen Ger konden vinden waar mensen aanwezig waren. In de winter trekken de nomaden zich vaak terug in de luwte van de bergen. Achteraf waren we er ook wel blij mee want dit was ook direct de koudste nacht in Mongolië, zo'n -40 graden. Die avond was het ook erg koud om buiten te moeten plassen in een houten hutje...

De volgende ochtend hadden we pas door hoe koud het was geweest doordat de accu van de auto was uitgeslagen. Er zat geen leven meer in. Wij besloten om samen vanuit het dorp richting het meer te gaan te gaan lopen. Een wandeling van zo'n 15 kilometer. Met -30 loop je kennelijk wel wat minder hard want na 2 uur waren we misschien net op de helft. Gelukkig had Bert in de tussentijd weer leven in de accu geblazen en bracht ons verder naar het meer. De lucht was daar nu strak blauw want hele mooie uitzichten gaf.
Na dit bezoek reden wij verder richting de oude hoofdplaats 'Karakorum' (spreek uit als Harchorim). Hier hebben wij 2 nachten overnacht bij een familie met een gerkamp voor toeristen. Dit waren onze eerste nachten in onze eigen privé Ger!

De volgende dag zijn we de Olghon vallei ingereden naar een bevroren waterval. De tocht van 6 uur was het elke minuut en hobbel waard. Ook hier kennen ze geen asfalt maar na die eerdere tocht wisten we al precies hoe je je schrap moet zetten tegen dergelijke hobbels...

De volgende dag hebben wij in de ochtend het Erdene Zuu klooster bezocht. Één van de oude kloosters die gedeeltelijk bewaard is gebleven na het communistisch bewind waar Mongolië onder invloed van is geweest. Het klooster gaf een mooi beeld van de vroegere tijd en gaf ons ook een Tibetaans gevoel. De invloeden van Tibet zijn ook op veel plaatsen zichtbaar.
Hierna zijn wij verder gereden naar het Khustain Nuruur national park. Hier zijn in samenwerking met oa Nederlanders wilde paarden (Przwalskipaard) uitgezet die oorspronkelijk (bijna) waren uitgestorven in Mongolië. Onderweg hebben wij nog een stop gemaakt in de mini Gobi woestijn om toch het Gobi gevoel te krijgen. De Gobi zelf was voor ons te ver rijden, soms moet je keuzes maken.

Bij het park kwamen we in het donker aan. Gelukkig had Bert connecties met lokalen waar wij met open armen ontvangen werden. Direct kregen wij een maaltijd aangeboden (Buuz) die we graag accepteerden. We hadden de afgelopen 3 dagen ook al Buuz gegeten doordat iedereen tijdens het nieuwjaar Buuz aanbiedt aan de gasten. Buuz zijn kleine dumplings (deeg met vlees van binnen). We denken dat we wel 60 van die dingen op hebben, meer dan genoeg om het zat te worden... De gastvrijheid wilden we niet afslaan dus ook hier namen we ze weer aan. Daarna werden (zoals gewoonlijk) de flessen sterke drank aangebroken. Weigeren is not done dus je moet hoe dan ook het glas wat je krijgt accepteren. Gelukkig begrepen we al wel snel dat als je braaf een slokje neemt dat je het glas weer mag terug geven. Met 1 drankje waren we daar bijzonder blij mee want als we dat moesten opdrinken hadden we het letterlijk direct weer uitgekotst (netjes gezegd!). Er bestaat in Mongolië een drankje gemaakt van paardenmelk (Arak). Dit is gegiste paardenmelk wat echt verschrikkelijk smaakt. Gelukkig hadden we hiervoor al mooie trucjes bedacht om met zo min mogelijk van dat spul in je mond de beker weer beleefd terug te geven. Al met al was het bij de lokalen een hele gezellige avond en konden we in het donker buiten op zoek naar onze warm gestookte Ger waar we die nacht zouden slapen.

De volgende ochtend hadden we een korte safari door het park. De 'Nomaden' waar wij sliepen werkten als ranger en onderzoeker in het park waardoor we veel dieren konden spotten met behulp van onze privé gids. Na de safari reden we terug naar de drukte van de stad, Ulan Baatar. Na 5 nachten hadden we eindelijk weer het genot van een douche en normale wc!

We zijn 2 nachten in Ulan Baatar gebleven. Dit was ook lang zat. Doordat wij in deze tijd één van de weinige toeristen zijn werden wij door veel mensen aangestaard (dit gebeurde in heel Mongolië). De stad zelf is 1 grote chaos. Ze doen hier niet aan lange termijn planning maar korte termijn. De stad is letterlijk uit de grond gestampt. Je kan het je haast niet voorstellen met de kilometers lange files dag er in 1996 nog geen meter asfalt te vinden was.

Na 1,5 dag in de drukke stad te hebben gewandeld was het tijd om in de laatste nachttrein te stappen. De trein die ons naar China brengt. Doordat het nieuwjaarsfeest was afgelopen zat de trein vol met studenten uit Mongolië die terug keren naar China voor hun studie. Wij deelden onze coupé met 2 studenten wat erg gezellig was. Aangekomen bij de Chinese grens was het weer tijd voor de tassen en coupé controle. Gelukkig kwamen wij ook hier weer ongeschonden doorheen. Daarna werden de treinen naar een loods gereden. Hier werden de wielen van de treinen, net als in Belarus, gewisseld voor Chinese wielen. We merkten direct het verschil. Er was geen gehobbel meer maar de trein gleed als een geoliede machine over de rails. Hierdoor kwamen wij voor het eerst uitgeslapen aan op onze bestemming, Beijing. Niet de eindbestemming voor vandaag... In Beijing hebben wij eerst een tripje met de metro gemaakt naar een ander station waar wij op de hoge snelheidstrein zijn gestapt naar Xi'An. Hier zijn wij vanavond aangekomen. Onderweg verbaasden wij ons van de grote steden die letterlijk uit de grond worden gestampt. Overal zie je flats in aanbouw wat aangeeft hoe hard hier de boel groeit in verschillende opzichten...

Morgen gaan wij een bezoek brengen aan het Terracotta leger samen met een vriend die deze dagen ook in Xi'An verblijft. We zijn benieuwd welk avontuur China ons gaat brengen.

Liefs,
Sietske & Edwin